अस्ट्रेलियाले कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) क्षेत्रमै अबसम्मको सबैभन्दा ठूलो निजी–सार्वजनिक लगानी आकर्षित गर्दै विश्वको ध्यान आफूतिर तानेको छ। च्याटजीपीटीका निर्माता ओपनएआई र अस्ट्रेलियाली प्रमुख डाटा सेन्टर अपरेटर नेक्स्टडीसी बीच सिड्नीमा बहु-अर्ब डलरको एआई ‘सुपरक्याम्पस’ निर्माण गर्ने ऐतिहासिक सम्झौता सम्पन्न भएको छ।ब्रिस्बेनस्थित नेक्स्टडीसीले शुक्रबार जारी गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ कि दुवै कम्पनीबीच एआई क्याम्पस, GPU सुपरक्लस्टर, तथा अत्याधुनिक एआई अनुसन्धान–विकास पूर्वाधार निर्माणका लागि समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर भएको छ। यसले अस्ट्रेलियालाई विश्व एआई नक्सामा नयाँ स्थरमा उकास्ने विश्वास विशेषज्ञहरूले व्यक्त गरेका छन्।

सिड्नीको पश्चिमी क्षेत्रमा नयाँ ‘वैश्विक एआई केन्द्र’

सम्झौता अनुसार ओपनएआई र नेक्स्टडीसीले पश्चिमी सिड्नीमा एआई अनुसन्धान, उच्च क्षमता कम्प्युटिङ, डाटा प्रशोधन, तथा सुरक्षित क्लाउड पूर्वाधार समेटिएको सुपरक्याम्पस संयुक्त रूपमा विकास गर्नेछन्।

नेक्स्टडीसीको शेयर बजारमा पनि सम्झौताको प्रत्यक्ष असर परेको छ। सम्झौता सार्वजनिक भएपछि कम्पनीको सेयर ४.१ प्रतिशतले उकालो लागेको छ— जसले लगानीकर्ताको विश्वास, डिजिटल पूर्वाधारको सम्भावना र ओपनएआईको प्रभाव स्पष्ट देखाएको विश्लेषकहरू बताउँछन्।

सरकारको ठूलो दाबी : रोजगार, सीप र उद्योग–परिवर्तन अस्ट्रेलियाली सरकारका अनुसार यो परियोजना सात अर्ब अस्ट्रेलियन डलर (झन्डै ४ अर्ब ६० करोड अमेरिकी डलर) बराबरको हुनेछ, र यसले—

निर्माण,

प्रविधि,

इन्जिनियरिङ,

तथा दीर्घकालीन एआई परिचालन—

यी सबै क्षेत्रमा हजारौँ प्रत्यक्ष तथा अप्रत्यक्ष रोजगारी सिर्जना गर्नेछ।अर्थमन्त्री जिम चाल्मर्सले परियोजनालाई देशको ‘एआई क्षमताको अत्याधुनिक प्रमाण’ भन्दै स्वागत गर्नुभयो। उहाँले भन्नुभयो—
“यो परियोजना अस्ट्रेलियालाई एआई क्षेत्रमा विश्वका ठूला विजेतामध्ये एक बनाउनेछ। यसले गुणस्तरीय रोजगारी, सीप अभिवृद्धि, र प्रविधि–नवप्रवर्तनलाई राष्ट्रिय अर्थतन्त्रभरिकै शक्तिशाली इञ्जिन बनाउनेछ।”

‘ग्रीन एआई’ को अवधारणा : नवीकरणीय उर्जा प्रयोग + पानीरहित कूलिङ प्रणाली अस्ट्रेलियाले यो परियोजनालाई पर्यावरणमैत्री प्रविधि विकासको नमुनाका रूपमा पनि प्रस्तुत गरेको छ।
यो क्याम्पस—

नवीकरणीय उर्जा प्रयोग गरेर सञ्चालन हुने,

अत्यधिक तापमानमा पनि पिउने पानी प्रयोग नगर्ने कूलिङ प्रविधि अपनाउने,

र ‘नेक्स्ट–जेनेरेसन’ ऊर्जा–दक्ष संरचना निर्माण गर्ने—

सुविधाले सज्जित हुनेछ।विशेषज्ञहरू भन्छन्, “उच्च क्षमताको एआई कम्प्युटिङले सामान्यतया धेरै उर्जा र पानी खर्च गर्छ। अस्ट्रेलियाले यस्तो वातावरणमैत्री मोडल अपनाउँदा विश्वका अन्य एआई केन्द्रहरूलाई नयाँ दिशा देखाउँछ।”

अस्ट्रेलियालाई नयाँ अवसर : प्रतिभा, ऊर्जा र नीति–सहयोग

सरकारले ओपनएआईसँगको साझेदारीलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रविधि उद्योगमा अस्ट्रेलियाको ‘रणनीतिक पुन:उदय’ का रूपमा व्याख्या गरेको छ।अर्थमन्त्री चाल्मर्सका अनुसार—

स्वच्छ उर्जा क्षमताले एआई केन्द्रलाई दीर्घकालीन बनाउँछ,

अस्ट्रेलियामा उपलब्ध प्राविधिक विशेषज्ञता विश्वस्तरको छ,

व्यापारिक वातावरण सुरक्षित छ,

र नीति–सहयोग प्रविधि उद्योगमैत्री छ।

“यी सबै कारणले अस्ट्रेलियालाई एआई उद्योगका सबैभन्दा ठूला गन्तव्यहरूमध्ये एक बनाउनेछ,” मन्त्री चाल्मर्सले बताउनुभयो।

विश्वभरबाट प्रतिक्रिया : अस्ट्रेलियाको एआई उछाल सुरु

सामाजिक सञ्जालदेखि प्रविधि विश्लेषक समुदायसम्म, यो सम्झौतालाई—

“अस्ट्रेलियाको डिजिटल अर्थतन्त्रमा मोड turning point”,

“एआई क्षेत्रमा सामरिक छलाङ”,

“ओपनएआईको वैश्विक विस्तारको नयाँ अध्याय”

भन्दै स्वागत गरिएको छ।वित्तीय विश्लेषकहरूको भनाइमा, “यो सहकार्यले अस्ट्रेलियालाई युरोप र उत्तर अमेरिकामा केन्द्रित AI सुपरक्लस्टरहरूको समूहमा प्रवेश दिन्छ।”

निष्कर्ष : एआईको ‘अगाडिको लाइन’मा उभिन खोज्दै अस्ट्रेलिया

ओपनएआई र नेक्स्टडीसीको सहकार्यले अस्ट्रेलियामा—

उच्चकक्षा एआई अध्ययन,

सुपरकम्प्युटिङ सुविधा,

स्वच्छ उर्जामा आधारित प्रविधि,

र नयाँ उद्योग–अवसर—

यी चारै क्षेत्रलाई एकैसाथ अघि बढाउने संकेत दिएको छ।